221. Biển Đông tràn ngập đất hiếm và năng lượng tái tạo mang lại hứa hẹn

05/11/2023

221. Biển Đông tràn ngập đất hiếm và năng lượng tái tạo mang lại hứa hẹn

Các công ty Trung Quốc là những người đi đầu với các tuabin gió trong tuyến đường thủy đang tranh chấp

NIKKEI ASIA – LIEN HOANG, Nikkei staff writerNovember 3, 2023

Ba Sàm lược dịch

Các quốc gia đã tranh giành lợi nhuận tiềm tàng có được bằng cách đánh bắt cá và khoan dầu ở Biển Đông, nhưng một ngành công nghiệp mới hơn đang nổi lên trong vùng biển tranh chấp: công nghệ sạch.

Năng lượng tái tạo và đất hiếm đại diện cho các cơ hội kinh doanh chưa được khai thác trên biển, các nhà phân tích cho rằng các quốc gia phải chủ động ngăn chặn những cuộc đụng độ có thể xảy ra để chia sẻ tài nguyên. Các công ty Trung Quốc đã lắp đặt các trang trại gió ở Biển Đông và đang thăm dò các kim loại quan trọng đối với ô tô điện, tấm pin mặt trời và các sản phẩm chuyển đổi xanh khác.

“Chúng tôi đang nhìn thấy tiềm năng to lớn cho gió ngoài khơi ở Biển Đông, nhưng đó không phải là thuốc chữa bách bệnh”, Đại sứ Canada tại Việt Nam Shawn Steil cho biết tuần trước tại diễn đàn thường niên của Việt Nam về đường thủy.

Nhờ gió mùa của khu vực, các nhà nghiên cứu từ Trung tâm Khoa học và Giáo dục Canada, Đại học Đại dương Quảng Đông và các tổ chức khác đang nhận thấy mức gió dồi dào trên biển, đặc biệt là vào mùa đông.

Việt Nam, Philippines, Malaysia và Trung Quốc có những tuyên bố chủ quyền mâu thuẫn nhau đối với Biển Đông. Hai quốc gia sau là những người đi đầu trong tinh chế đất hiếm, bao gồm khu vực bờ biển. Lynas, một công ty Úc, có một nhà máy ở Malaysia cho mục đích này.

Trong bối cảnh có mối lo ngại toàn cầu rằng nhu cầu về khoáng sản hiếm có thể vượt xa nguồn cung, nhiều công ty đang chuyển sang các nguồn dự trữ còn gây tranh cãi dưới đáy đại dương. Hai trong số này – China Minmetals và Hiệp hội Nghiên cứu và Phát triển Tài nguyên Khoáng sản Đại dương Trung Quốc – có kinh nghiệm ở các đáy biển xa hơn, và gần đây đã bắt tay vào khảo sát qua các cuộc thám hiểm ở Biển Đông, theo một cuộc điều tra của The Washington Post vào tháng trước.

Với 72% đại dương trên thế giới nằm ngoài khu vực kinh tế của các quốc gia, cần phải thảo luận về cách chia sẻ “di sản chung” của “một đại dương toàn cầu”, theo giáo sư Aswani Dravid của Đại học Nghiên cứu Dầu khí và Năng lượng.

Trong cuộc chạy đua mua các kim loại dùng cho pin và những sản phẩm khác, bà dự đoán những tác hại tới hàng hải gia tăng và căng thẳng địa chính trị ở Biển Đông.

“Các chủ thể phi nhà nước đôi khi sẽ cạnh tranh ngay cả với các quốc gia, vì hầu hết các nhà kinh doanh hàng hóa trong phân khúc đất hiếm này đều giàu hơn các quốc gia trong khu vực”, bà nói tại diễn đàn về Biển Đông ở Thành phố Hồ Chí Minh.

Đất hiếm có tiềm năng, nhưng khu vực này cần công nghệ khai thác mới, đầu tư “khổng lồ”, chia sẻ kiến thức và quy định, bà nói thêm.

Dravid chỉ ra năng lượng sạch là một mô hình hợp tác đa quốc gia. Sembcorp của Singapore cho biết họ sẽ nhập khẩu năng lượng gió từ PetroVietnam, một trong số ít các doanh nghiệp đạt được thỏa thuận vào tuần trước để chuyển năng lượng khai thác được đến quốc đảo này, bao gồm từ PT PLN của Indonesia và Gentari của Malaysia.

Singapore mua 1,2 GW từ nguồn điện sạch của Việt Nam (25/10/2023)

Một số công ty đã bắt đầu lắp đặt tuabin gió ở Biển Đông, gần đây nhất là Công ty Dầu khí Ngoài khơi Quốc gia Trung Quốc (CNOOC), cách phía nam đảo Hải Nam 136 km.

Bệ turbine gió nổi biển sâu đầu tiên của Trung Quốc (26/3/2023)

“Công ty đã tận dụng tối đa lợi thế so sánh nội tại của chúng tôi và các công nghệ năng lượng gió hàng đầu của Trung Quốc”, chủ tịch Wang Dongjin cho biết trong một tuyên bố. “Nó cũng đánh dấu một bước tiến quan trọng của công ty trong việc khai thác các nguồn năng lượng xanh ngoài khơi.”

Khi các tuabin biển sâu nhân lên trong vùng biển quốc tế, các chính phủ phải nhất trí về “vùng an toàn” xung quanh chúng, ví dụ, có thể cho phép các sĩ quan bảo vệ bờ biển bắt giữ thủy thủ đoàn của các tàu biển đến quá gần, giảng viên Dawoon Jung của Đại học Wollongong nêu quan điểm.

“Cần phải cân bằng niềm tin giữa quyền phát triển các trang trại gió ngoài khơi của các quốc gia ven biển và quyền hàng hải của các quốc gia khác”, bà nói.